Psychoanalyse is vooral een praktijk of praxis. Het is een klinische methode om diepe psychische processen te onderzoeken, gebaseerd op de hypothese van het onbewuste. De doelstellingen van de Freudo-Lacaniaanse psychoanalyse kunnen veelvoudig zijn. Het gaat bijvoorbeeld om het verminderen van lijden en het oplossen van psychologische conflicten. Maar ook om het schijnbaar “onoplosbare” karakter van een probleem aan te pakken dat in een herhaling verschijnt die oneindig lijkt; of om “gewoon” op een reis van zelfontdekking te gaan… door middel van woorden.

De practicus begeleidt de vraag en het verlangen van de persoon in beweging – de analysant – door actief te luisteren naar zijn of haar verhaal, met name door het analyseren en interpreteren van versprekingen, dromen en geestige woorden, zetels van het onbewuste. Hiervoor bestaat een fundamentele regel, de “vrije associatie” van woorden en ideeën. De volledige en onbelemmerde vrijheid van meningsuiting van de analysant.

Lacanianen en Freudianen zijn het eens over enkele essentiële concepten, zoals het belang van infantiele seksuele fantasieën en vergeten gebeurtenissen uit de kindertijd die de structuur van het onbewuste vormen en aan de oorsprong liggen van onze volwassen neuroses. Het “Ego” van het individu, deze behoefte om zijn bestaan te kunnen bevestigen via een “Ik” dat zo essentieel is voor de uitdrukking van zijn individualiteit dat het ook snel vergeten (of onbedacht) wordt, is een soort constructie in noodzakelijk compromis, in dienst van een ontmoeting met de “realiteit”. Om de pijn van het heden uit te drukken en de littekens van het verleden op te graven, is er maar één oplossing: spreken. De woorden wekken beelden op, wekken herinneringen op en brengen geleidelijk de fantasieën en scènes uit heden en verleden, die ons lot bepalen, tot bewustzijn.